Hatta hastalar ‘elendi’: Aradığınız hastanelere şu anda ulaşılamıyor
Uğurcan Boztaş
İZMİR – Hastanelerdeki tıkanıklık son yıllarda ülkemizin önemli sorunları arasında yer alıyor. Sağlık sistemindeki eksikliklerin yanı sıra ülkemizdeki doktorların yurt dışına gitmesi de hastanelerde sıkışıklığa neden olan faktörler arasında yer alıyor. Sağlık Bakanlığı’nın 2023 yılında doktorlar için açtığı ekiplerin büyük çoğunluğu dolmadı. Eurostat’ın 2021 yılı verilerine göre Türkiye, 100 bin kişiye düşen 218 doktor sayısıyla Avrupa’da son sırada yer alıyor…
İZMİR’DEKİ 3 BÜYÜK HASTANENİN HEPSİ KALABALIK
İzmir’in büyük hastaneleri arasında yer alan Ege Üniversitesi Hastanesi, Çiğli Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi trafik sıkışıklığından en büyük paya sahip üç büyük hastanedir. Çiğli Eğitim ve Araştırma Hastanesi konumu itibariyle; Çiğli, Karşıyaka ve Menemen ilçelerinden gelen hastaların en çok tercih ettiği hastane olması nedeniyle en kalabalık hastaneler arasında yer almaktadır. Hastanenin erişkin acil servisinde kırmızı alanda birçok yatağın dolu olduğu görülürken, hastanedeki bazı polikliniklerin çok yoğun, bazılarının ise normal olduğu söylenebilir. Öte yandan Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne baktığımızda ulaşım kolaylığı ve konumu nedeniyle İzmir’in en kalabalık hastanelerinden biridir. Hastanede konuştuğumuz bir çalışan “Bazen adım atacak yer olmuyor” dedi. “Burası her gün kalabalık” diyor. Hastanedeki acil servis ve bazı polikliniklerin aşırı kalabalık olması dikkat çekiyor. Ege Üniversitesi Hastanesi’nde de durum aynı. Hastanenin merkezi konumunun yanı sıra çevre illerden gelen hastalarla da yoğunluğun arttığını söylemek mümkün. Hemen hemen tüm polikliniklerde ciddi bir doluluk oranı bulunmaktadır. Ege Üniversitesi’nde çalışan bir doktor, neredeyse hiç dinlenmeden çalıştıklarını belirtti. Hastane çevresinde konuştuğumuz hastalar da hastanelerdeki kalabalık ortamdan şikayetçiydi.
‘BUNUN ANALİZİ İLK AŞAMAYI GÜÇLENDİRİYOR’
İzmir Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Süleyman Kaynak, eğitim ve araştırma hastanelerindeki yoğunluğun yeni olmadığına dikkat çekerek, son dönemde arttığını ifade etti. Türkiye’de aile sağlığı merkezlerinin örgütlenmesi ve finansmanında sıkıntılar yaşandığını belirten Kaynak, “Siyasi iktidar, sağlıkta dönüşüm programı kapsamında üçüncü basamakta hasta yoğunluğuna neden oldu. İnsanlar birinci veya ikinci basamak hastanelere gitmeden üçüncü basamak hastanelere gidiyorlar. Peki bu nasıl oldu? Birinci basamak dediğimiz aile sağlığı merkezleri ihmal edildiği ve aile hekimlerinin çalışma ortamı zayıflatıldığı için insanlar doğrudan üçüncü basamak dediğimiz eğitim ve araştırma hastanelerine yönelmektedir. Tabi durum böyle olunca Merkezi Doktor Randevu Sistemi (MHRS) aşırı kalabalıklaşıyor, insanlar hastanelere ulaşamıyor, ulaşsalar bile sağlık sistemine giremiyordu. Dolayısıyla bu yığılma kartopu gibi büyüdükçe üçüncü basamak hastaneler dolup taşıyor. Bunun bir analizi olarak, ‘üç ‘Hastayı bir dakika, beş dakika sonra görün’ formunda, başta hekimler olmak üzere tüm sağlık profesyonelleri, Emekçilerin sırtına yük şeklinde bir analiz üretiliyor. Elbette bu bir analiz değil, tam tersine çok yanlış bir yoldur. Analizin ilk adımının güçlendirilmesi. Birincil adım güçlendirilmezse bu sorunla baş edemeyiz. “İyi işleyen sağlık sistemlerine sahip tüm medeni ülkelerde birinci basamak sağlık hizmetlerine önemli bütçeler ayrılıyor ve destekleniyor” dedi.
‘ŞEHİR HASTANELERİNİN PERSONEL İHTİYACINI KARŞILAYACAK PERSONEL YOK’
Açılan şehir hastanelerinin yoğunluğu azaltmaya çözüm olmadığını söyleyen kaynak, “14 şehir hastanesiyle Türkiye’nin sağlık sorununu çözemezsiniz. Tam tersine pek çok yeni sorun eklenebilir. Çünkü bu yeni hastaneler açılırken, daha önce faaliyet gösteren kamu hastanelerinin birçoğu kapatıldı ya da küçültüldü. Yani 14 hastane açılırken 21 hastane kapatıldı, küçüldü ve işlevsiz hale geldi. tiri I. Dolayısıyla burada kayda değer bir yatak kazancı yoktur. Örneğin; Tepecik, Bozyaka ve Suat Seren hastaneleri kapatıldığında 1600-1700 yatak kapanıyor. Şehir hastanesi 26 0 0 yatağı olduğundan kayda değer bir yatak kazanımı yoktur. Bir diğer sorun ise şehir hastanelerinin işçi ihtiyacını karşılayacak kaynağa sahip olmaması. İzmir Şehir Hastanesi’nin tam kapasite çalışabilmesi için yaklaşık 2500 uzman hekime, 3500 hemşireye ve 2000-3000 civarında sağlık çalışanına ve farklı mesleklerden çalışanlara ihtiyaç var. Bu kadar çalışanı bir hastanede toplamak kolay değil. Çalışanları başka hastanelerden şehir hastanelerine taşıdığınızda diğer hastanelerin durumu ne olacak? Artık bu hastaneler işlevsiz hale gelecek” dedi.
