Yunanistan yine sandık başında: Anketler bir kez daha ‘Miçotakis’ diyor
Yunanistan, bir ay aradan sonra bugün genel seçimler için yeniden sandık başına gidiyor. 21 Mayıs’ta yapılacak seçimlerin ardından kurulan 300 sandalyeli mecliste hükümet kurulamadığı için seçmenler bugün yapılacak milletvekilliği seçimlerinde yeniden oy kullanacak.
Son anketlere göre, eski başbakan Kiryakos Mitsotakis’in muhafazakar Yeni Demokrasi (YD) partisi, partiler arasında önemli bir farkla birinci sırada yer alıyor. Anket şirketlerine göre YD, Pazartesi gününün prestijiyle parlamentodaki yeni çoğunluğuna dayanarak tek başına hükümeti kurabilecek.
Kiryakos Miçotakis liderliğindeki Yeni Demokrasi, 2019’un ortalarında iktidarı Aleksis Çipras’ın merkez sol SYRIZA partisinden devraldı.
ÜÇ LİDER BAŞARISIZ OLDU, DEVLET BAŞARISIZ OLDU
Mitsotakis, 21 Mayıs’taki seçimlerin ardından erken seçim çağrısında bulundu ve YD beklenmedik kazanımlar elde edip oy payını artırmasına rağmen hiçbir parti çoğunluğu sağlayamadı.
Hükümeti kurma görevini üstlenen SYRIZA ve PASOK’un liderleri, yeni hükümeti kuramadan görevi tekrar Cumhurbaşkanı Katerina Sakellaropoulou’ya devretti.
Yeni hükümetin kurulamaması üzerine 25 Mayıs’ta Yunan anayasasına göre Cumhurbaşkanı Sakellaropoulou, seçimlerden sonra bir sonraki hükümet kurulana kadar Yargıç Ioannis Sarmas’ı süresiz olarak başbakan olarak atadı.
YENİ SEÇİM, YENİ SEÇİM SİSTEMİ
Mayıs ayındaki seçimlerden farklı olarak, bugünkü seçimlerde büyük partilere ikramiye veren yeni bir seçim sistemi uygulanacak. Bu durumda sandığı kazanan partinin yeni hükümeti tek başına kurması bekleniyor.
1974 yılından beri büyük partilere ikramiye fikrini savunan YD, yüzde 3 seçim barajına uygun bir temsil sistemi öngören 2016 seçim kanununda değişiklik yaparak Ocak 2020’de ikramiyeli milletvekili sistemini yeniden devreye soktu. SYRIZA-ANEL koalisyon hükümeti tarafından oylandı.
Bugünkü seçimlerde uygulanacak bu sisteme göre, oyların en az yüzde 25’ini alarak birinci olan parti, her yarım puan için bir sandalye daha eklenerek ve oyların yüzde 40’ı bittiğinde 20 sandalye daha alacak. ulaşıldığında, maksimum 50 ilave koltuk elde etme fırsatı olacaktır.
26 PARTİ, 4 İTTİFAK, 2 BAĞIMSIZ SEÇİME KATILIYOR
25 Haziran milletvekili seçimlerinde 9 milyon 900 bini aşkın seçmen oy kullanma hakkına sahip oldu. 2019 yılında çıkarılan bir yasaya göre, son 35 yılda 2 yıl Yunanistan’da yaşamış ve seçimin yapıldığı yıl veya bir önceki yıl vergi beyannamesi vermiş olan yurtdışındaki Yunan vatandaşlarına da oy hakkı veriliyor.
Milletvekili seçimlerine onlarca parti ve oluşum katılıyor. 8 Haziran 2023’te Yargıtay, bir önceki seçime 13’ü katılan 26 siyasi parti, 4 ittifak ve 2 bağımsız adayın seçime katılma şartlarını taşıdığına karar verdi.
SEÇİM ÖNCESİ SON ANKETLER NE DİYOR?
Komşu Yunanistan’da yapılan son anketlere göre, seçimi yeniden birinci bitirmesi beklenen Miçotakis’in partisinin oy oranı yüzde 38-42 bandında. Bugün bu oran gerçeğe dönüşürse, YD’nin anayasayı değiştirecek çoğunluğu elde edemese de tek başına hükümeti kuracak çoğunluğu elde etmesi bekleniyor.
Ana muhalefet partisi SYRIZA’da Mayıs ayında yaşanan oy kayıpları gündemdeki yerini koruyor. Son anketlere göre SYRIZA, Mayıs ayında yakaladığı yüzde 20’lik oranın altına düştü. Bugünkü seçimlerde merkez sol PASOK’un üçüncü, Yunanistan Komünist Partisi’nin (KKE) dördüncü çıkması bekleniyor.
25 Haziran seçimlerinde aşırı sağcı, popülist Helenik Çözüm’ün yeni parlamentoya gireceği tahmin ediliyor. Ancak ikisi sol, ikisi aşırı sağ olmak üzere dört siyasi oluşum için yüzde 3 barajının aşıp aşılmayacağı belirsizliğini koruyor.
Son anketler, eski Yunan parlamentosu başkanı Zoi Konstantopoulou liderliğindeki Freedom Watch partisi ile bir dizi kilise kesimi tarafından desteklenen dindar, popülist NIKI’nin yeni parlamentoya girmeye yakın olduğunu gösteriyor.
Eski maliye bakanı Yanis Varoufakis liderliğindeki MERA25 ve suç örgütü Altın Şafak’ın bazı unsurları tarafından desteklenen Spartalılar’ın yüzde 3 barajının altına düşeceği tahmin ediliyor.
